Een stoma. Het woord alleen al kan je misschien wat onbehaaglijk voelen. Het klinkt misschien ingewikkeld, eng, zelfs een beetje geheimzinnig. Maar weet je wat? Het is belangrijk om open te praten over een stoma. Want begrijpen wat een stoma is, hoe het werkt en hoe je ermee leeft, maakt het leven er een stuk makkelijker op. Deze tekst is er voor jou, om je te informeren en te ondersteunen op jouw reis.
Wat is een stoma eigenlijk?
Stel je voor: je darmen of blaas functioneren niet meer zoals ze zouden moeten. Misschien na een operatie, of door een ziekte. Een stoma is dan de oplossing. Het is een opening die chirurgen creëren in je buikwand. Via deze opening worden de ontlasting (bij een colostoma of ileostoma) of urine (bij een urostoma) afgevoerd in een opvangzakje. Lees meer over de Rhesusfactor.
Verschillende soorten stoma’s
Er bestaan verschillende soorten stoma’s, afhankelijk van waar de opening gemaakt wordt:
Denk je dat de oorlog tussen Oekraïne en Rusland dit jaar zal eindigen?
- Colostomie: De opening zit in de dikke darm. Je ontlasting is dan vaak wat steviger.
- Ileostomie: De opening zit in de dunne darm. De ontlasting is dan dunner en vloeibaarder.
- Urostomie: De opening zit in de urineleiders. Hiermee wordt de urine opgevangen.
Elke soort stoma vraagt om een andere aanpak, maar het basisprincipe blijft hetzelfde: het afvoeren van afvalstoffen op een veilige en beheersbare manier.
Leven met een stoma: jouw nieuwe normaal
Aanvankelijk kan het wennen zijn aan een stoma. Je lichaam is anders, je dagelijkse routine verandert. Maar geloof me: je went eraan. Met de juiste ondersteuning en de juiste hulpmiddelen, wordt leven met een stoma een onderdeel van je leven, geen belemmering.
VIDEO: Stoma’s begrijpen (colostoma, ileostoma, urostoma en gastrostomie)
De stomazorg: alles wat je moet weten
Goede stomazorg is essentieel. Dit betekent dagelijks de stomaverzorging uitvoeren. Je gebruikt daarvoor speciale stomamaterialen. Denk aan:
- Opvangzakjes: Deze zakjes vangen de ontlasting of urine op. Er zijn verschillende soorten en maten, afhankelijk van jouw stoma en jouw voorkeuren. Je kunt kiezen voor een eendaags of meerdaags opvangsysteem, open of gesloten zakjes.
- Stomaplaatjes: Deze kleven op je huid en zorgen ervoor dat het opvangzakje goed blijft zitten. Het is belangrijk om een plakje te kiezen dat goed op jouw huid past en geen irritaties veroorzaakt.
- Huidbescherming: Je huid rondom de stoma is gevoelig. Goede huidbescherming is cruciaal om irritatie en huidproblemen te voorkomen. Er zijn speciale crèmes en zalven hiervoor verkrijgbaar.
Je stomaverpleegkundige leert je alles over de juiste verzorging. Schaam je niet om vragen te stellen, zoveel als nodig is. Zij is er om jou te ondersteunen.
Voeding en stoma: wat mag je wel en niet eten?
Je voedingspatroon kan van invloed zijn op de consistentie van je ontlasting of urine. Dit kan vooral in het begin even wennen zijn. Over het algemeen zijn er geen strikte voedingsregels, maar is het aan te raden om geleidelijk je eetpatroon te aanpassen. Luister naar je lichaam! Krijg je last van krampen of winderigheid na bepaalde voedingsmiddelen? Noteer dan welke producten dit veroorzaken. Zo leer je snel wat voor jou het beste werkt.
Sommige mensen ervaren wel dat ze bijvoorbeeld last krijgen van gasvorming na het eten van kool, bonen of bepaalde zuivelproducten. Andere mensen hebben juist geen problemen met deze producten. Experimenteer en ontdek wat jouw lichaam goed verdraagt.
Sporten met een stoma: het is mogelijk!
Een stoma hoeft je niet te beperken in je dagelijkse activiteiten. Ook sporten is prima mogelijk! Misschien moet je in het begin even wennen aan de juiste sportkleding en de juiste stomamaterialen, maar met de juiste voorzorgsmaatregelen kun je je favoriete sporten gewoon blijven beoefenen. Overleg eventueel met je stomaverpleegkundige of fysiotherapeut over welke sporten het meest geschikt zijn voor jou.
Seks en stoma: openheid en vertrouwen
Een stoma heeft geen invloed op je seksleven. Open communicatie met je partner is echter wel belangrijk. Vertel je partner over je gevoelens en zorgen. Samen kunnen jullie ontdekken welke manieren het beste werken voor jullie. Er zijn verschillende hulpmiddelen beschikbaar die je kunnen helpen bij seksuele intimiteit.
Waar vind je hulp en ondersteuning?
Je bent niet alleen. Er zijn veel mensen die met een stoma leven. Er zijn diverse online fora en ondersteuningsgroepen waar je ervaringen kunt delen en vragen kunt stellen. Ook je stomaverpleegkundige en huisarts kunnen je veel steun bieden.
Veelgestelde vragen over stoma
Verdiepende links
Hier is een samengestelde lijst van links die je alles vertellen over Stoma uitleg: alles wat je moet weten.
- Foldermateriaal – Stomavereniging
- Alles wat je moet weten over een stoma ‹ Wij hebben Crohn / Colitis
Kan ik gewoon blijven werken met een stoma?
Ja, meestal wel. De meeste mensen kunnen hun werk gewoon blijven doen. Afhankelijk van je werk, kan het nodig zijn om wat aanpassingen te maken in je dagelijkse routine.
Hoeveel kost stomamateriaal?
De kosten van stomamateriaal worden meestal vergoed door de zorgverzekering.
Hoe vaak moet ik mijn stomazakje verwisselen?
Dit verschilt per persoon en per type stomazakje. Sommige mensen verwisselen hun zakje dagelijks, anderen doen het minder vaak. Je stomaverpleegkundige adviseert je hierover.
Kan ik reizen met een stoma?
Jazeker! Met goede planning en de juiste voorbereiding is reizen met een stoma prima mogelijk.
Waar vind ik meer informatie over stoma?
Je kunt meer informatie vinden op websites van stomaverenigingen en bij je stomaverpleegkundige of huisarts.
