Ben je weleens bezig geweest met een project, vol overtuiging dat het zou mislukken? En gebeurde het dan ook? Of heb je juist een presentatie gegeven, vol zelfvertrouwen, en werd het een groot succes? Dan heb je misschien al kennisgemaakt met het fascinerende fenomeen van de self fulfilling prophecy. Dit artikel helpt je begrijpen wat een self fulfilling prophecy is en hoe je het in jouw leven kunt herkennen en gebruiken, zowel voor als tegen je.
Wat is een self fulfilling prophecy?
Een self fulfilling prophecy, ofwel een zichzelf waarmakende voorspelling, is een voorspelling die zichzelf waar maakt door de verwachtingen die eraan verbonden zijn. Je verwachting beïnvloedt je gedrag, en dit gedrag beïnvloedt vervolgens de uitkomst. Het is een krachtig mechanisme dat zowel positieve als negatieve resultaten kan opleveren.
Een voorbeeld van een positieve self fulfilling prophecy
Stel je voor: je gelooft rotsvast in je eigen kunnen tijdens een sollicitatiegesprek. Je bent goed voorbereid, je straalt zelfvertrouwen uit en je presenteert jezelf positief. Je positieve verwachting beïnvloedt je gedrag; je bent ontspannen en enthousiast. De sollicitatiecommissie reageert positief op jouw energie en overtuiging. Het resultaat? Je krijgt de baan! Jouw positieve verwachting heeft de uitkomst beïnvloed.
Een voorbeeld van een negatieve self fulfilling prophecy
Maar het werkt ook andersom. Stel je voor dat je een belangrijke presentatie moet geven, maar je bent doodsbang dat het een ramp wordt. Je bent nerveus, je bent onzeker en je maakt fouten tijdens je voorbereiding. Je negatieve verwachting leidt tot negatief gedrag, wat resulteert in een minder goede presentatie. Jouw negatieve verwachting heeft de uitkomst beïnvloed. Je hebt de angst die je al had, bevestigd. Dit is een duidelijke illustratie van een negatieve self fulfilling prophecy in actie.
Hoe werkt een self fulfilling prophecy?
Het mechanisme is eigenlijk vrij simpel: je verwachting creëert bepaalde verwachtingen. Die verwachtingen leiden tot bepaald gedrag. Dat gedrag beïnvloedt de situatie, en de situatie bevestigt vervolgens jouw initiële verwachting. Het is een cirkelredenering, maar een zeer krachtige! Lees meer over dit onderwerp in Prediker 1: een uitleg en verklaring.
Denk bijvoorbeeld aan de verwachting dat je een slechte dag zult hebben. Je bent er al op voorbereid. Je bent alert op alles dat mis kan gaan. Je wordt sneller gefrustreerd door kleine dingen. En ja hoor, je dag wordt dan inderdaad minder leuk dan je had gehoopt. De verwachting is uitgekomen.
De rol van verwachtingen in self fulfilling prophecies
Jouw verwachtingen vormen de basis van een self fulfilling prophecy. Deze verwachtingen kunnen voortkomen uit verschillende bronnen:
- Persoonlijke ervaringen: Vorige ervaringen kunnen je verwachtingen voor de toekomst kleuren.
- Anderen hun verwachtingen: De verwachtingen die anderen van je hebben, kunnen jouw eigen verwachtingen beïnvloeden, een voorbeeld hiervan is de pygmalion effect.
- Culturele normen en waarden: De maatschappij waarin je leeft, speelt ook een rol in het vormen van jouw verwachtingen.
- Stereotypen: Vooroordelen en stereotypen kunnen leiden tot zelfvervullende voorspellingen.
Self fulfilling prophecy op het werk en in relaties
Self fulfilling prophecies manifesteren zich niet alleen in individuele situaties. Ook op het werk en in relaties spelen ze een grote rol. Een manager die een medewerker als incompetent beschouwt, kan onbewust minder kansen geven aan die medewerker. Dit kan ertoe leiden dat de medewerker inderdaad minder presteert, waardoor de managers verwachting bevestigd wordt. In relaties kan een partner die ervan overtuigd is dat de ander hem/haar zal verlaten, zich zo gedragen dat de relatie inderdaad stukloopt. Het is essentieel om bewust te zijn van deze dynamieken.
Hoe kun je self fulfilling prophecies in jouw voordeel gebruiken?
Nu je begrijpt hoe self fulfilling prophecies werken, kun je deze kennis gebruiken om jouw leven positief te beïnvloeden. Focus op positieve verwachtingen. Visualiseer succes, geloof in jezelf en handel naar je verwachtingen. Een positieve self fulfilling prophecy creëren, begint bij jouw mindset. Jezelf voorbereiden is een goede stap. Maar nog belangrijker is het geloof in jezelf!
Self fulfilling prophecy: het belang van zelfbewustzijn
Het belangrijkste aspect van het begrijpen en beheersen van self fulfilling prophecies is zelfbewustzijn. Let op je eigen gedachten en verwachtingen. Vraag jezelf af: welke verwachtingen heb ik over deze situatie? Zijn deze verwachtingen realistisch? Wat kan ik doen om mijn verwachtingen te beïnvloeden? Door je bewust te worden van jouw eigen rol in het creëren van jouw realiteit, kun je negatieve self fulfilling prophecies doorbreken en positieve creëren.
Veelgestelde vragen over self fulfilling prophecies
Vraag 1: Kan ik een self fulfilling prophecy stoppen als deze al in gang is gezet? Jazeker! Zelfbewustzijn is de sleutel. Door je gedrag aan te passen en je negatieve gedachten te herformuleren, kun je de negatieve spiraal doorbreken.
Vraag 2: Is iedereen even vatbaar voor self fulfilling prophecies? Nee, de vatbaarheid verschilt per persoon. Factoren zoals zelfvertrouwen, ervaringen en persoonlijkheid spelen een rol. Zie hier voor meer informatie over de visualisatie van dergelijke verschillen.
Vraag 3: Kan ik self fulfilling prophecies gebruiken om anderen te manipuleren? Ethiek is hierbij cruciaal. Het is belangrijk om self fulfilling prophecies op een eerlijke en respectvolle manier te gebruiken. Manipulatie is nooit de oplossing.
Vraag 4: Wat is het verschil tussen een self fulfilling prophecy en een self-defeating prophecy? Een self-defeating prophecy is het tegenovergestelde: een negatieve verwachting die leidt tot negatief gedrag en vervolgens de negatieve uitkomst bevestigt.
VIDEO: Self-fulfilling prophecy (definitie + voorbeelden)
Verdiepende links
Verrijk je kennis over Self-fulfilling prophecy: duidelijke uitleg met deze essentiële leesmaterialen.
