Instructie geven aan een patiënt: een warme, persoonlijke aanpak
Je staat er, oog in oog met je patiënt. Een moment vol mogelijkheden, maar ook vol verantwoordelijkheid. Want hoe geef je instructies op een manier die begrepen wordt, die vertrouwen opbouwt en die jouw patiënt écht helpt? Het is meer dan alleen woorden op een rijtje zetten. Het is een kunst, een vaardigheid die je steeds verder kunt ontwikkelen.
De basis: heldere communicatie
Duidelijke instructies zijn de sleutel. Gebruik eenvoudige, begrijpelijke taal. Vermijd medische jargon. Stel je voor dat je tegen een vriend of vriendin praat. Spreek rustig en kalm. Een rustige stem straalt vertrouwen uit en zorgt voor een veilige omgeving. Denk aan de juiste toon; een vriendelijke, respectvolle benadering is essentieel.
Luister actief naar jouw patiënt
Goede communicatie is een tweerichtingsstraat. Luister aandachtig naar wat jouw patiënt zegt. Stel vragen om zeker te weten dat alles duidelijk is. Merk je onduidelijkheid op? Leg het dan rustig nog eens uit. Herhaal de belangrijkste punten. Vraag of je patiënt vragen heeft. Gebruik open vragen, zoals “Wat vind je ervan?”, in plaats van gesloten vragen die alleen met ja of nee te beantwoorden zijn. Actief luisteren helpt jou om de instructies perfect op jouw patiënt af te stemmen. Dit is essentieel voor een succesvolle behandeling.
Denk je dat de oorlog tussen Oekraïne en Rusland dit jaar zal eindigen?
Praktische tips voor het geven van instructies
Hoe zorg je ervoor dat jouw instructies goed landen? Hier zijn wat praktische tips: Leer bijvoorbeeld hoe je insuline spuit met behulp van deze duidelijke instructie.
- Gebruik visuele hulpmiddelen: Een plaatje zegt soms meer dan duizend woorden. Een tekening, schema of video kan ingewikkelde instructies vereenvoudigen. Denk aan het tonen van de juiste manier om een medicijn in te nemen of de juiste houding aan te nemen bij een oefening.
- Deel de instructies op in kleine, beheersbare stappen: Een lange, ingewikkelde instructie kan overweldigend zijn. Breek het op in kleinere, makkelijk te volgen stappen. Dit maakt het voor je patiënt makkelijker om het te begrijpen en te onthouden. Gebruik bijvoorbeeld een stappenplan.
- Gebruik verschillende leermethoden: Niet iedereen leert op dezelfde manier. Sommige mensen leren beter door te zien, anderen door te horen of door te doen. Varieer daarom in je aanpak en pas je instructies aan op de leerstijl van je patiënt. Gebruik bijvoorbeeld voorbeelden, demonstraties en schriftelijke instructies.
- Herhaal de belangrijkste punten: Herhaling is de sleutel tot succes. Herhaal de belangrijkste punten aan het einde van het gesprek. Dit helpt jouw patiënt om alles goed te onthouden. Vraag jouw patiënt om de instructies te herhalen. Op die manier kan je direct zien of alles goed begrepen is.
- Schriftelijke instructies: Geef altijd schriftelijke instructies, ook als je de instructies mondeling hebt uitgelegd. Dit dient als handige herinnering en zorgt voor consistentie. Schrijf duidelijk en zorg voor een leesbaar lettertype.
- Check of alles begrepen is: Vraag altijd aan je patiënt of hij of zij alles begrijpt. Mocht er onduidelijkheid zijn, neem dan rustig de tijd om de instructies opnieuw uit te leggen. Vraag ook of er nog vragen zijn. Een open houding stimuleert open communicatie.
Instructies geven bij specifieke situaties
Het geven van instructies verschilt per situatie. Bijvoorbeeld, het geven van instructies bij het innemen van medicatie verschilt van het uitleggen van oefeningen na een operatie. Bij het geven van medicatie-instructies, leg je uit welke medicijnen, hoeveel, wanneer en hoe ze ingenomen moeten worden. Bij fysiotherapeutische oefeningen is het belangrijk om de oefeningen stap voor stap te demonstreren en de patiënt de oefeningen zelf te laten uitvoeren onder jouw begeleiding. Je controleert de uitvoering en past de instructies zo nodig aan. Houd altijd rekening met de individuele behoeften van je patiënt.
Instructies geven aan ouderen
Oudere patiënten hebben vaak een andere aanpak nodig. Spreek langzaam en duidelijk. Gebruik simpele woorden en korte zinnen. Zorg voor een rustige omgeving en voldoende tijd. Wees geduldig en ondersteunend. Vraag regelmatig of alles duidelijk is. Het is belangrijk om rekening te houden met eventuele gehoorproblemen of cognitieve beperkingen.
VIDEO: Top 5 tips om een patint te onderzoeken via videoconsultatie
Belangrijke links
Breid je begrip van Instructie patiënt: duidelijke uitleg & tips uit met deze zorgvuldig gekozen leesstukken.
- Display and Video Issues and Tips – ROUVY – EN
- Wegovy® Pen Instructions | Wegovy® (semaglutide) injection 2.4 mg
Instructies geven aan patiënten met een beperking
Patiënten met een beperking, zoals een visuele of auditieve beperking, vereisen een aangepaste aanpak. Gebruik alternatieve communicatiemethoden, zoals gebarentaal, schriftelijke instructies of braille. Gebruik visuele hulpmiddelen en pas je communicatie aan op de specifieke behoeften van de patiënt.
Veelgestelde vragen
Vraag 1: Wat moet ik doen als mijn patiënt de instructies niet begrijpt? Neem de tijd om de instructies rustig en op een andere manier uit te leggen. Gebruik visuele hulpmiddelen en vraag of je patiënt vragen heeft. Overweeg om de instructies op te schrijven of een familielid of verzorger te betrekken bij het proces.
Vraag 2: Hoe kan ik ervoor zorgen dat mijn patiënt de instructies onthoudt? Herhaal de belangrijkste punten, schrijf de instructies op en vraag je patiënt om de instructies te herhalen. Gebruik visuele hulpmiddelen en overweeg om een herinneringssysteem te gebruiken, zoals een medicijnplanner of alarm.
Vraag 3: Wat als mijn patiënt de instructies niet volgt? Probeer te begrijpen waarom de patiënt de instructies niet volgt. Misschien zijn de instructies te moeilijk, of begrijpt de patiënt ze niet. Misschien zijn er andere problemen die de naleving belemmeren. Bespreek de situatie met de patiënt en zoek samen naar oplossingen. Betrek indien nodig familie of andere zorgverleners.
Vraag 4: Hoe kan ik mijn vaardigheden in het geven van instructies verbeteren? Vraag om feedback van collega’s, neem deel aan trainingen en workshops en lees literatuur over communicatie en patiënteneducatie. Observeer ervaren zorgverleners en let op hun communicatietechnieken. Reflecteer op je eigen communicatie en zoek naar manieren om je aanpak te verbeteren.









